de verschillen tussen man en vrouw ….

Hoe kun je de drie Ik- of zielenkrachten omvormen tot een hoger denken, een zuiver voelen en willen en wat kan het inzicht in de mannelijke en de vrouwelijke energie je brengen?

Wij mensen groeien en ontwikkelen ons leven na leven: elk leven zetten we een verdere stap op onze ontwikkelingsweg. Vergelijk je onze groei als mensheid met een enkel mensenleven, dan zou je kunnen zeggen: we zitten volop in de midlifecrisis die sommigen ookwel vergelijken met de puberteitsfase. Een oud stuk in jezelf loopt vast en een nieuw element wil geboren worden. Crisis is zo bezien altijd de fase van transformatie; de ‘nemende’ mens wordt een ‘gevende’ waarin de geest tot werkzaamheid komt.

Waar ontwikkeling niet verder kan gaan, maar teruggedrukt wordt, ontstaat diepe angst. Diepe angst voor zelfverlies die zich uit als diepe haat tegen diegenen die volgens hen dit lijden veroorzaken.

Hoe kun je de drie Ik- of zielenkrachten omvormen tot een hoger denken, een zuiver voelen en willen en wat kan het inzicht in de mannelijke en de vrouwelijke energie je brengen?

Ieder mens heeft zowel een gerichtheid naar binnen als een gerichtheid naar buiten. Maar voor verschillende mensen ligt de prioriteit van het mannelijke -vrouwelijke anders. Allereerst vanwege het gegeven dat in hun fysieke lichaam, hun etherische lichaam en hun gewaarwordingsziel mannen en vrouwen tegengesteld zijn aan elkaar, maar in hun bewustzijnsziel en in hun ik pas gelijk zijn aan elkaar voor wie hieraan gewerkt heeft.

De psyche of de ziel van de man en die van de vrouw zijn dus verschillend. Eigenlijk zelfs tegengesteld aan elkaar. Van alles wat ik hierover gelezen heb, voel ik me het meest aangetrokken tot de gedachten dat in een vrouwelijke ziel de centrifugale kracht de overhand heeft en in een man een centripetale. Dit is dus niet cultureel bepaald of een conditionering. Het gaat om andere krachtenvelden, energieën met andere eigenschappen en kwaliteiten die (in de ziel) meestal sterktes en zwaktes worden genoemd.

Zelf-acceptatie is de basis van alles. Een masculien hart is niet beter dan een feminien hart of omgekeerd. Er zijn ook mensen bij wie het masculiene en het feminiene deel van hun hart behoorlijk in evenwicht zijn. Voor het masculiene hart ligt de prioriteit bij het leveren van een bijdrage aan de wereld. Voor het feminiene hart ligt de prioriteit bij het ‘in verbinding zijn’, in verbinding met jezelf en in verbinding met anderen.

De dans van het mannelijke en vrouwelijke – centrifugale en centripetale krachten

De psyche of ziel van de man en die van de vrouw blijken totaal verschillend te zijn. Ze zijn zelfs tegengesteld aan elkaar. Wil je die werkelijk begrijpen, dan moet je beseffen dat in de vrouwelijke ziel een centrifugale kracht de overhand heeft en in een man een centripetale kracht. Beiden zijn te herkennen als je je verdiepen gaat in de wijze waarop in Oost-Europa en in West-Europa de mens-wording vorm krijgt en de relatie tot het kosmische; het toont zich ook in je manier van denken. Is het kil en harteloos of is het een denken-met-je-hart?

De boodschap van ‘Ik en Jij’ laat zich wellicht het mooiste samenvatten in de woorden van Martin Bubers – Alle werkelijke leven is ontmoeting – het begrip dialoog speelt in zijn denken een belangrijke rol – Dialoog noemt Buber ook wel: gesprek-met-betekenis waarbij het gaat om wederkerigheid. Ook in het dynamische contact tussen mannelijke en het vrouwelijke. Deze dynamiek wordt door dr. John Gray als volgt omschreven: Er zijn centrifugale (vrouwelijk) en centripetale (mannelijk) krachten. In een vrouwelijke ziel heeft de centrifugale kracht de overhand en in een man een centripetale.

In de psyche van het vrouwelijke heeft de centrifugale kracht de overhand (verbindend, ontvankelijk, warm, kwetsbaar, meegaand gevoel, emotioneel, intuïtief, associatief, communicatief, open). Deze kracht beweegt zich van het middelpunt af naar de omgeving, d.w.z. zij beweegt zich van nature van zichzelf af en zoekt de aansluiting bij de mensen om haar heen en het grote geheel, waardoor zij zichzelf gemakkelijk verliest.

In de psyche van het mannelijke heeft de centripetale kracht de overhand (analytisch, logisch denken, afstandelijk, verstandig, koel, strijdlustig, competitie, assertief, efficiënt, doelgericht, resultaatgericht, besluitvaardig, gericht op zichzelf en de zaak – Tunnelperspectief) De man heeft de neiging zich naar binnen te keren en dus weg te trekken van het grote geheel, de omgeving en andere mensen. De centripetale kracht houdt hem bijeen, bij zichzelf en met zijn wil concentreert hij gemakkelijker zijn denken. Daardoor verliest hij zichzelf niet zo gauw.

Volgens communicatieadviseur Margarete van den Brink hebben we in de praktijk meestal een mengvorm, aangezien de ziel altijd een relatiekarakter heeft of in relatie staat tot iets. In het algemeen kun je zeggen dat naarmate mannen en vrouwen zich in de loop van hun leven persoonlijk ontwikkelen en zich bewust worden van de in henzelf verborgen eigenschappen van de andere sekse, zij deze alsnog in zichzelf kunnen ontplooien. Daardoor worden zij een ‘heler’ mens.

De Zwitserse psychiater of dieptepsycholoog Carl Gustav Jung (1875-1961) heeft veel geschreven over de psyche van de (westerse) mens en was de eerste die aan het verschijnsel van de mannelijke trekken in de vrouw en de vrouwelijke trekken in de man aandacht besteedde; samen met Emma, zijn maatje en echtgenote, ontwikkelden zij de leer van de Archetypen. Het gaat erom dat een man ook zijn vrouwelijke kant (anima) ontwikkelt en een vrouw haar mannelijke kant (animus).

In haar boek “Over het mannelijke in de vrouw en het vrouwelijke in de man”, beschrijft Karen Hamaker-Zondag hoe je de Jungiaanse archetypes animus en anima in de praktijk kan gebruiken. Ze biedt hiermee een intrigerend perspectief op zelfontwikkeling binnen een relatie.

Karen Hamaker-Zondag noemt als kwaliteiten van het mannelijke bewustzijn:

actief, doelgericht en direct
het zakelijke/werk staat centraal, gericht op de buitenwereld
gericht op competitie en krachtmeting
gericht op het ontvangen van trofeeën, status
onderscheidend vermogen

Als kwaliteiten van het vrouwelijk bewustzijn noemt ze:
kunnen wachten in vertrouwen
het persoonlijke staat centraal, verbinden en voeden
ontvangend, koesterend, zorgend
gericht op zekerheid, risico’s vermijden
niet gericht op uiterlijk vertoon van macht en status

het – begrijpende – denken is de hoeder van ons ‘unieke ik’

Om volop van onze kwaliteiten gebruik te kunnen maken en krachtig in het leven te staan, is het belangrijk dat we de mannelijke en vrouwelijke eigenschappen in onszelf in balans brengen. Experimenterend kun je deze zoektocht aangaan – kenners menen dat de oosterse weg centrifugaal is en de westerse weg centripetaal en dat de wederkerigheid die zichtbaar gemaakt kan worden door het werken met de anima en de animus.

Het vrouwelijke en het mannelijke komt in de zevende zevenjaarsfase van ons leven het meest sterk naar voren. De zielenkrachten van voelen, denken en willen ontwaken, maar meestal zonder een sterke verbinding met elkaar. Dit bewust worden is als een geboorteproces; niet eenmalig, maar een zich herhalend en innerlijk voortschrijdend proces.

Over het mannelijke in de vrouw en het vrouwelijke in de man heeft Emma Jung veel studie gedaan waar een prachtig boekje uit voort is gekomen. Emma Jung, de vrouw van Carl Gustav Jung, heeft de anima omschreven aan de hand van algemene mythen en sagen, die over de hele wereld voorkomen. Verhalen over mythische wezens als undinen, zwanenjonkvrouwen, feeën en nimfen komen volgens haar over de hele wereld voor en zeggen iets over de psyche van de mens.

Ze karakteriseert de anima als een natuurwezen. Andere eigenschappen die ze aan de Anima toeschrijft zijn: De grote moeder, de bron van het leven, Eros, liefdesgodin, verleidelijk, mooi, irrationeel, dromerig, illusie verwekkend, onvrij, natuurlijk, ontvankelijk, zieneres, dienares, profetes, brenger van wijsheid en onlichamelijk. Zij karakteriseert vanzelf ook de animus, lees het boekje zelf maar….

Christian Pankhurst de Creator van de Heart IQ-methode en oprichter van de Heart IQ Network-organisatie heeft het liever over masculien en feminien hart. Mensen, mannen én vrouwen, die een overwegend masculien hart hebben, ervaren een sterke drijfveer om een bijdrage te willen leveren aan het leven en welzijn van anderen. Ze willen vanuit hun kwaliteiten, hun vaardigheden en hun wijsheid graag iets betekenen voor anderen. Het geeft hun leven betekenis om een ‘purpose’ te hebben, een groter doel buiten zichzelf. Er is een gerichtheid naar buiten. Dat hoeft niet ver weg te zijn. Het kan gericht zijn op mensen in je naaste omgeving, je familie, je buurt, de collega’s op je werk. Het kan ook gericht zijn op iets dat verder weg ligt: een bijdrage leveren aan de samenleving, bijdragen aan hervormingen in het onderwijs, een nieuw medicijn willen ontdekken, of wat dan ook.

De diepe verlangens van vrouwen en mannen, die een overwegend feminien hart hebben, zijn minder naar buiten gericht. Zij zijn primair geïnteresseerd om aandacht te geven aan hun eigen leven. Ze zijn bezig met persoonlijke ontwikkeling, met het ontdekken van hun eigen essentie. Ze zijn geïnteresseerd in relaties als ruimte voor persoonlijke groei. Ze zijn meer bezig met ‘zijn’ dan met ‘doen’. Ze leveren ook een bijdrage aan het welzijn van anderen en aan de samenleving, maar meer door wie ze zijn -door hun ‘beingness-‘ dan door de projecten, waar ze aan werken.

Ieder mens heeft zowel een gerichtheid naar binnen als een gerichtheid naar buiten. Maar voor verschillende mensen ligt de prioriteit anders. Voor het masculiene hart ligt de prioriteit bij het leveren van een bijdrage aan de wereld. Voor het feminiene hart ligt de prioriteit bij het ‘in verbinding zijn’, in verbinding met jezelf en in verbinding met anderen.

Zelf-acceptatie is de basis van alles. Een masculien hart is niet beter dan een feminien hart of omgekeerd. Er zijn ook mensen bij wie het masculiene en het feminiene deel van hun hart behoorlijk in evenwicht zijn. Het omvat tijdens het ouder worden het integreren van de eigen schaduw en de integratie van de anima en de animus die min of meer staan voor gevoel/intuïtie en ratio.

De huidige mens moet leren omgaan met (karmische) invloeden uit het verleden en daarnaast zijn/haar unieke kwaliteiten zien te vinden en te benutten om voldoening te vinden. Door hiermee te experimenten kun je wellicht net als ik tot de ontdekking komen dat in hun fysieke lichaam, etherisch lichaam en hun gewaarwordingsziel mannen en vrouwen tegengesteld aan elkaar zijn, maar in hun bewustzijnsziel en in hun ik zijn ze gelijk aan elkaar.