Het grotere verhaal omvat het kleinere verhaal. Universeel mag je ook dit reisverslag noemen. Een reis met een universeel motief. Dat is altijd zonder een handleiding of gebruiksaanwijzing de Weg opgaan. Vertrekken – de Inwijding – de Terugkeer. Een archetypische reis van de held met de duizend gezichten. Campbell formuleerde een aantal fasen en voegde die samen tot wat hij noemde: De reis van de held.
De held met duizend gezichten is de titel van het boek geschreven door Joseph Campbell. De ondertitel maakt duidelijk dat het in dit boek gaat over de archetypische reis van de held in mythen en verhalen. Campbell richt zich op de overeenkomsten vanuit de gedachte dat als we deze begrijpen de verschillen veel minder groot blijken dan algemeen (en vaak op politieke gronden) wordt aangenomen. Het is een klassieker en dus tijdloos. De vraag die je kunt meenemen bij het lezen is deze: waar ergens bevindt jij je op deze levenslange weg, welke symbolen ken je?
De symbolen van de mythologie zijn geen bedenksels, zij dragen de kiemkracht van de oorsprong in zich. Het geheim van een tijdloos perspectief heeft zo bezien veel relatie met de droomduiding. De droom als persoonlijke mythe waarin je alle rollen zelf speelt is een verhaal met energetische archetypische basis patronen. Deze basispatronen zijn afkomstig uit het gemeenschappelijke geheugen. Allemaal persoonlijk dus en niet echt iets om over te gaan schrijven. Toch blijft het terugkeren en opnieuw ga ik ervoor zitten. Nu met het boek naast me, waarin trouwens ook over sprookjes wordt gesproken en talenten.
Ook in dit boek is de Boom des Levens als het universum zelf. De levensstroom borrelt op uit een onzichtbare bron. De symbolische cirkel van het universum wordt voorgesteld als een hemelkoepel die rust op de vier windstreken van de aarde. Veel oude steden zijn gebouwd als een tempel. Hun poorten zijn op de vier windstreken georiënteerd waarbij op het centrale plein het belangrijkste heiligdom van de goddelijke stichter van de stad staat. Het centrale plein, de wereldnavel, is dus overal aanwezig. Het is leuk om nu even stil te vallen en je bewust te worden van het beeld wat bij jou opborrelde bij het lezen. Onthoudt dit beeld!
De reis van de held bestaat uit drie grote fasen: Vertrek – Inwijding – Terugkeer
De eerste fase van de mythologische reis wordt ‘de oproep tot avontuur’ genoemd. Het lot heeft de held geroepen. De oproep tot avontuur kun je gemakkelijk missen of zelfs weigeren. Een weigering verandert het avontuur in zijn negatief. Het sprookje Doornroosje verhaalt hierover. Doornroosje (de schone slaapster) werd in slaap gebracht door een jaloerse heks. De heks is een onbewust symbool van de boosaardige moeder. In het sprookje valt niet alleen het kind, maar haar hele wereld in slaap tot na vele, vele jaren een prins kwam om haar te wekken. Doornroosje symboliseert de ziel, die op aarde komt om haar weg door de moeilijke verwarrende wereld te vinden. De doornenhaag om haar kasteel.
Degenen die gehoor hebben gegeven aan de oproep staan onder bescherming van de Kosmische Moeder. De weg wijzende kracht die in hogere mythologieën uitgebouwd wordt tot de grote figuur van de gids, de leraar, de veerman etc. is b.v. Hermes-Mercurius die in Egyptische mythen Thoth wordt genoemd en in de christelijke traditie Heilige Geest. Het is deze weg wijzende kracht die b.v. de mensheid uit het Egyptische Tijdvak leidde. Verhalen die bekend staan als de uittocht en degene die voorop liep. Mozes.
Het lot heeft de held geroepen. Drempelwachters begrenzen je wereld in de vier richtingen en het zo boven-zo beneden. Grenzen vertegenwoordigen de huidige sfeer, de levenshorizon van de held. Grenzen staan symbool voor de wereld van de vijf zintuigen die ons doen vastkleven, gevangen houden aan wat zichtbaar is.
Het lot heeft de held geroepen tot het oefenen de tegengestelden te laten samenvallen. De paren tegengestelden (polariteiten) worden bewaakt door een poort. Een deur of poort naar de wereld van de tegenstellingen wordt in de biografie meestal als een drempelmoment ervaren. Poorten als motief komt over de hele wereld voor, soms in de beelden van eilanden, van rotsen of van bergen waar je tussendoor kunt glippen… Spirituele mensen spreken graag over poorten, poortdagen of zelfs in astrologische begrippen. Campbell spreekt liever over het ontwaken van het gevoel. Het gevoel voor het mysterie is dus het begin.
Het lot heeft de held geroepen. De held die de magische drempel overschrijdt komt terecht in het moederschootbeeld van de buik van de walvis. De drempel wordt niet overwonnen, het leidt tot vormen van zelfvernietiging die zich toont in angst om overspoelt te worden….
Het lot heeft de held geroepen om de weg der beproevingen te gaan zijn als Poorten die zich openen naar het mysterie waar je in contact kunt komen met de beproevingen die het leven ons voorlegt. De vuur-, water-, lucht- en aardeproef. De niet gemakkelijke levenslessen in onze tijd is b.v. de luchtproef. Klimaat, Corona en stormen die de kop op steken. Tegelijk volgt in ons persoonlijk leven de levenslessen die we nodig hebben volgens het patroon van ons karma.
De inwijdingsweg is een populaire fase van het mythische avontuur. De rijke schat aan verhalen over het passeren van de poort en het verbinden van tegengestelden zijn talrijk. Tegengestelden als licht en donker, leven en dood, binnen en buiten in het rijk van biografisch onderzoek komen vooral tot je als je daadwerkelijk het zevenjaarsritme gaat verbinden met de planetenkrachten in je levensloop. Welke godin inspireert jou?
De ontmoeting met de godin is de ultieme beproeving van het vermogen van de held om de gave van de liefde te veroveren die het leven zelf is. De grote Sophia is drievoudig. Het wit-rood-blauw/zwart vormt het kleurentrio van de drie aspecten van de Grote Moeder; je kunt haar leren kennen in de seizoenen, maar ook in de drie Maria’s of de vier windrichtingen; denken, voelen, intuïtie en gewaarworden.
Het lot heeft de held geroepen het mystieke huwelijk te sluiten. Over dit mystieke huwelijk gaan veel verhalen rond. We weten het nog niet. We staan op punt om wakker te worden. Wakker worden we waar het woord begint en taal haar intrede doet.
Het zijn in wezen de oeroude inwijdingsmysterien die voorzichtig ontsluierd mogen worden in onze tijd. Een eigentijdse zingeving wordt zichtbaar in de symbolieken waar lichaam (fysiek), ziel (astraal) en geest (IK) tot eenheid komen in het ‘bruidsvertrek’.
Dan volgt de eenwording met de Vader. Het afstand doen van wat was is als een drempel overgaan en de wachters aan de poort ontmoete. De poort die Terugkeer genoemd wordt. In beelden van de universele Vader (schildpad) beschrijft Campbell onze blinde vlek die we altijd opnieuw projecteren….
Terugkeer. Lang heb ik hiermee geleefd. Welke verhalen en beelden kan ik zelf ontvangen bij ‘terugkeer’?
In mijn voorouder onderzoek zie ik het leven van Rembrandt in zijn tijd, met zijn tijdgenoten in zowel Leiden als in Amsterdam als een middel om me te kunnen verplaatsen in die andere levens en andere tijden. Het maakt iets inzichtelijk wat ik hier verder niet hoef te benoemen. Waar het om gaat, en juist dat is zo leuk om te vertellen aan mede reizigers, is dat Rembrandt Meester is in het verbinden van licht en donker. Rembrandt schilderde ‘de terugkeer’ – Een schilderij wat meestal verbonden wordt met de parabel van de verloren zoon.
Hij schilderde dit werk in zijn negende ontwikkelingsfase, zo rond het jaar 1668. De terugkeer was voor hem, biografisch gezien, een hoogtepunt in zijn artistieke loopbaan. Een schilderij dat velen heeft bezig gehouden en getroost heeft.
In het kader van de terugkeer zoals bedoeld door Campbell zou het mogen worden uitgelegd als berouw, rouwen of tot vergeving komen. Vergeving of het willen komen tot onvoorwaardelijke liefde is wat Rembrandt beoogde als opmaat voor gastvrijheid.
Opvallend zijn de twee verschillende vaderhanden, omdat Rembrandt die allebei een eigen expressie mee heeft gegeven. Het is een uiting van liefdevolle acceptatie die zich toont in de wat meer vaderlijke en wat meer moederlijke hand. Gastvrijheid, zo lijkt hij hiermee te vertellen, wordt gekenmerkt door een zegen die twee kanten op werkt. Wederkerigheid is haar lakmoesproef. Leren vergeven is het bewandelen van een (ook weer zevenvoudige) inwijdingsweg. Vergeven kan betekenen: helen. Dus allereerst gaat het erom, wil je vergeven…..?
Ik kan me voorstellen dat dit schrijven naast antwoorden op raadsels van het leven, vragen bij je oproept. Inwijdingswegen zijn er talloos, maar de echte inwijder in het Leven Zelf. Dat sluit niet zo aan bij wat je over het boek van Campbell op internet vindt. Vandaar dat ik me heb ingezet een boekbeschrijving te delen over dit boek. Het is een bijzonder boek, zeker als je je realiseert dat alle helden eenzelfde verhaal vertellen. De drie fasen: Vertrek – Inwijding – en Terugkeer vormden de hoofdstukken van het boek wat eindigt met Vertrek. Daarover wordt niet veel aan verhalen of mythen meegegeven. Sprookjes kunnen je daarover meer vertellen. Je favoriete sprookje kan je helpen bovenstaande duiding te geven over jouw levensloop in relatie tot de wetmatigheden.
De laatste handeling in de levensloop van de held is die van het sterven of het vertrek. Hierin wordt de hele zin van het leven samengevat. Een einde van de held (het ego) kun je niet oefenen, wel kun je in donkere tijden zoals b.v. de maand november, als de bladeren van de bomen vallen, een kaars branden. Jouw verbinding symboliseren tussen hemel en aarde. Het requiem. Kunst tot herdenken. https://wp.me/P2XSLz-2Gu
Voor wie steek jij tijdens donkere dagen een kaarsje aan en welke muziek, welk requiem, past daarbij?
© Joke 2022
fluisteralsjeblieft 